Nowa koparka kołowa M318F, waży 17,4 t i napędzana jest silnikiem o mocy 175 KM
Fot. Cat

Seria D Caterpillar była niemal synonimem koparek kołowych, dopóki model ten był produkowany. Firma ominęła serię E i przeszła bezpośrednio do F – pierwsze modele z tego typoszeregu M318F i M320F, są właśnie wprowadzane na rynek. Do tej samej klasy wagowej zalicza się A922 Rail firmy Liebherr, którego produkcja rozpoczęła się pod koniec 2014 r. O połowę lżejszy, ale nie mniej elastyczny w zastosowaniu jest EW100 Wacker Neuson. Osiągając maksymalną prędkość 40 km/h może szybko przemieszczać się z jednej budowy na drugą.

Jeszcze bardziej dojrzałe
W przypadku firmy Caterpillar nowe modele M318F (17,4 t) i M320F (19 t) zastępują starsze M316D i M318D. Ze starszymi maszynami nowe dzielą niektóre elementy wyposażenia, jak Cat SmartBoom, hydrauliczne tłumienie wibracji, hydraulikę Load-Sensing, oddzielną pompę obrotu, wentylator z napędem hydraulicznym i różnorodne opcje dodatkowych narzędzi roboczych. Jednak zmiany nastąpiły również w wyglądzie zewnętrznym. W oczy rzuca się m.in. nowa kabina ROPS z wydajniejszą wentylacją ciśnieniową, większe drzwiczki z dodatkową szybą, nowa szyba przednia z równolegle prowadzonymi wycieraczkami, nowe lusterka zewnętrzne (opcjonalnie podgrzewane), nowe deflektory
deszczu i zabezpieczenia dla reflektorów oraz większe okno w dachu.

Dobra widoczność i oświetlenie
Podobnie jak w samochodach ciężarowych, kamery w maszynach budowlanych stały się już standardem. Dotyczy to również koparek kołowych. Seryjna kamera do jazdy do tyłu znajduje się na przeciwwadze o nowym kształcie. Kolejna jest po prawej stronie i przekazuje obraz do własnego monitora.

Standardowy pakiet oświetleniowy dla nowych modeli obejmuje teraz także lampy na przeciwwadze (dla lepszego obrazu z kamery podczas jazdy wstecz nocą), trzy lampy przy kabinie operatora i jedną na wysięgniku. W celu uzyskania jaśniejszego strumienia światła, zmniejszenia zużycia energii oraz wydłużenia żywotności pierwotne lampy halogenowe zostały zastąpione seryjnie montowanym oświetleniem LED.

Siostrzana maszyna M320F ma ciężar większy o ponad 1,5 t i taki sam silnik
Fot. Cat

Fabryczne wspomaganie operatora
Dołączany przez operatora automatyczny system przygotowuje maszynę do kopania, rozpoznając jej parametry i odpowiednio blokując łamanie osi i dokładając hamulec roboczy. Ta funkcja zapobiega zmęczeniu operatora, który dzięki niej nie musi wciąż naciskać pedału hamulca. Aktywacja hamulca i blokada osi jest dezaktywowana automatycznie, po naciśnięciu pedału gazu. Poza tym nowa, aktywowana z deski rozdzielczej blokada jazdy blokuje narzędzia robocze i nadwozie. Dodatkowy komfort zapewnia seryjny układ regulacji prędkości, w którym operator przyciskiem na wyświetlaczu może ustalić dokładną prędkość poruszania się.

Silnik, podobnie jak w poprzednich modelach, ma ustawienie podłużne, z chłodnicą z przodu, dzięki czemu ważne punkty serwisowe są łatwo dostępne z podłoża. Oba typy są napędzane silnikiem Cat C7.1 ACERT o mocy 129 kW (175 KM), spełniającym normy emisji Stage IV i zapewniającym dodatkowy moment obrotowy oraz szybszą reakcję na zmiany obciążenia.

Silnik posiada także zintegrowany system oczyszczania spalin, wymagający jedynie dolewania specjalnego płynu DEF (Diesel Exhaust Fluid). Technika spalinowa obejmuje system redukcji tlenku azotu Cat, selektywną redukcję katalityczną, katalizator oksydacyjny oleju napędowego, filtr cząstek stałych oraz wtrysk Common Rail.

Dostępny na życzenie olej hydrauliczny Cat Bio Hydo Advanced można stosować podobnie jak w przypadku biodiesla (maksymalnie 20% do ekstremalnie bezsiarkowego oleju napędowego) bez obawy o żywotność układów.

EW100 – kompaktowy sprinter
Wacker Neuson przedstawił nową 10-tonową koparkę kołową EW100, która osiąga prędkość 40 km/h. Jednostką napędową jest silnik wysokoprężny o mocy 86 kW (117 KM). Nowy tryb roboczy Eco redukuje prędkość obrotową i dostosowuje moc pompy, co ma zmniejszać zużycie części podczas pracy. Poza tym użytkownicy mogą się też przełączyć na tryb Low dla powolnych i wymagających szczególnej precyzji prac lub na tryb Hi – z maksymalną mocą pompy dla szczególnie ciężkich zadań. EW100 posiada seryjny dwuczęściowy wysięgnik, nadający ramieniu dużą elastyczność ruchów. Do nowej koparki dostępne są dwa warianty łyżek – teraz nawet z dwudzielnym wysięgnikiem można wybrać łyżkę dłuższą.

Wiele funkcji EW100 można obsługiwać dżojstikiem np. tempomat czy nawet młot hydrauliczny
Fot. Wacker Neuson

Pedał do jazdy i do pracy
Przyjazną obsługę ma zapewniać pedał jazdy, używany także do pracy. Tak jak w zwykłym aucie, pedał znajduje się z prawej strony, co w przypadku częstych zmian operatorów pozwala im szybko odnaleźć się w maszynie. Lepszą orientację o stanie koparki operator zawdzięcza wyświetlaczowi, który informuje go o wszystkich statusach roboczych układów i urządzeń. Nowością jest system z pokrętłem szybkiego wyboru jog-dial, znanym z branży samochodowej. Dzięki niemu menu obsługuje się prosto i intuicyjnie jedną ręką – zmiany ustawień dokonuje się bardzo szybko. Dodatkowo wiele funkcji obsługiwanych jest dżojstikiem, w tym tempomat np. do powolnej jazdy z różnymi końcówkami roboczymi, jak szczotki czy przycisk włączający ciągłą pracę młota hydraulicznego. Różnorodne możliwości programowania dżojstika sprawiają, że operator może wiele funkcji obsługiwać bez zdejmowania z niego ręki.

Ale nie tylko obsługa, lecz również serwis EW100 jest nieskomplikowany i przyjazny. Sprawdzony dostęp do zamontowanego z boku silnika, duża, szeroko otwierana maska i przechylana kabina mają uzupełnienie w postaci nowego narzędzia diagnostyczno-serwisowego, które wyświetla kody błędów bezpośrednio na tablecie.

W kabinie przełączniki są oznakowane kolorowym kodem, co ułatwia orientację i zmniejsza ryzyko popełnienia błędu. Aby zapobiegać przypadkowym ruchom maszyny czy narzędzi roboczych albo uniemożliwić ich użycie bezpośrednio po uruchomieniu, do włączenia silnika trzeba podnieść lewy wspornik dźwigni sterowniczej. O większy poziom bezpieczeństwa troszczy się opcjonalna kamera wsteczna, znacznie zwiększająca pole widzenia.

Bezpieczne i stabilne oparcie maszyny, także w trudnym terenie, uzyskuje się dzięki tylnemu lemieszowi i przednim łapom lub łapom z przodu i z tyłu. Trzy rodzaje jazdy – zwykła, cztery koła kierowane i tzw. psi chód – oznaczają większą elastyczność koparki. Z kierowaniem prostym maszyna może poruszać się po publicznych drogach, wszystkie koła skrętne zapewniają niezwykle mały promień skrętu, a psi chód przydaje się np. podczas podjazdu do muru czy ściany.

Wacker Neuson EW100 reprezentuje segment lekki – jej ciężar to 10 t, a moc 117 KM
Fot. Wacker Neuson

Na szyny i na ulicę
Na targach Bauma 2013 Liebherr pokazał dwudrogową koparkę A 922 Rail Litronic. Niedawno firma przestawiła też swoje linie produkcyjne na ten nowy model. Podobnie jak poprzednik, ważący od 19,9 do 22,2 t A 922 Rail może pracować zarówno na drogach, jak i torach kolejowych.

Koparka jest napędzana silnikiem wysokoprężnym Liebherr D 834, spełniającym ograniczenia odnośnie emisji spalin Stage IIIB. Silnik został zaprojektowany we współpracy z firmą MAN i ma moc 110 kW (150 KM). Maszyna jest seryjnie przygotowana do montażu filtra cząstek stałych Liebherr, zwierającego katalizator utleniający. Moduł tłumiący hałas można prosto zastąpić modułem z filtrem cząstek, który przydatny jest np. podczas pracy w tunelach. Oczywiście praca z modułem tłumiącym również nie powoduje przekroczenia granic wymagań Stage IIIB.

Silnik wysokoprężny napędza podwójną pompę hydrauliczną o wydajności 2 x 215 l/min. Obie pompy mogą być sterowane niezależnie, dzięki czemu możliwa jest bezproblemowa praca narzędzi wymagających dużej mocy, jak np. mulczery. Podczas gdy jedna pompa zasila narzędzie, druga gwarantuje niezależną jazdę i pracę dwudrogowej koparki. W nowym A 922 Rail Liebherr stosuje seryjnie własny olej hydrauliczny HVI o przydatności wynoszącej ponad 6000 roboczogodzin. Zamiast sztywno określonych terminów, moment wymiany oleju wyznacza wynik analizy oleju, przeprowadzanej co 1000 roboczogodzin lub co jeden rok.

Dwudrogowa koparka Liebherr A 922 Rail może pracować zarówno na ulicy, jak i na torach
Fot. Liebherr

A 922 Rail jest oferowana z opcjonalnym 4-punktowym podparciem i w zależności od warunków roboczych może mieć podwozie szynowe do poruszania się po szerokich torach lub koła cierne do jazdy po wąskich torach. Wysięgnik jest dostępny w wersji dwuczęściowej o długości 3,4 m lub dwuczęściowej bocznej o długości 3,6 m.

Ramiona skonstruowane specjalnie do prac pod energetycznymi liniami napowietrznymi mogą mieć długość: 1,85; 2,05; 2,25 lub 2,65 m. Nowa koparka może mieć też dwa różne balasty. Z balastem standardowym promień obrotu A 922 Rail wynosi 2000 mm, co np. w Niemczech pozwala na jazdę po drogach publicznych. Z balastem HD promień obrotu nieznacznie się zwiększa do 2050 mm, co w niektórych krajach również dopuszcza się do ruchu drogowego.

Na życzenie jedna oś więcej
Jako opcja dla A 922 Rail dostępna jest dodatkowa oś typu Add-on, na którą można szybko nałożyć opony. W ten oto sposób dwudrogowa koparka staje się maszyną trzyosiową. Inną opcją jest system wymiany Likufix, który pozwala na szybką i bezpieczną wymianę hydraulicznych narzędzi roboczych z kabiny. Podobnie jak w maszynie Caterpillar, także produkt firmy Liebherr może mieć światła LED.

Podsumowanie
Pierwsze nowe koparki kołowe Caterpillar dokonały prawdziwego skoku w swoim rozwoju i otrzymały wiele współczesnych dodatków. Wacker Neuson proponuje sprintera w postaci EW100, który zyskuje dzięki dobrze przemyślanej koncepcji obsługi. A922 Rail to maszyna specjalna, do pracy na szynach kolejowych i na drogach. Podwójna pompa hydrauliczna umożliwia jej płynną pracę także z narzędziami o dużym zapotrzebowaniu na moc.

Martin Mansel

Artykuł pochodzi z ukazującego się na rynku niemieckim magazynu „Baugewerbe”. Został opublikowany w nr 1–2/2015 (tłumaczenie PR)