Bezpieczeństwo na budowie to wynik celowych i spersonalizowanych technik szkolenia
operatorów maszyn budowlanych i montażystów rusztowań. Podczas szkoleń prowadzonych przez Ośrodek Szkolenia Operatorów Maszyn IMBiGS kwestie bezpieczeństwa są uznawane za priorytetowe.
operatorów maszyn budowlanych i montażystów rusztowań. Podczas szkoleń prowadzonych przez Ośrodek Szkolenia Operatorów Maszyn IMBiGS kwestie bezpieczeństwa są uznawane za priorytetowe.

Sytuacja niebezpieczna – zagrożona wypadkiem
Fot. IMBiGS
Bezpieczeństwo na placu budowy to obszar świadomej współpracy operatora maszyny budowlanej z otoczeniem. Współpracy, w której operator realizując złożone zadania produkcyjne, wykorzystuje wiedzę i umiejętności nabyte podczas szkolenia. Z doświadczeń Ośrodka Szkolenia Operatorów Maszyn Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego wynika, że omawianie w formie wykładu zagadnień związanych z bezpieczeństwem na budowie jest niewystarczające. Słuchacz często nie zna i nie rozumie złożonej specyfiki placu budowy i trudno mu jest zapamiętać prezentowane podczas wykładu zagrożenia. Istotą skutecznego poznania i rozumienia omawianych zagrożeń jest pobudzenie świadomości potrzeby rozwiązania stawianego jako przykład problemu i jego utrwalenie w pamięci. Szczególną barierą jest brak właściwych nawyków bhp wśród operatorów i montażystów rusztowań. Budowanie „Kultury Bezpiecznej Pracy” jest jednym z głównych zadań procesu szkolenia.
Skutecznym narzędziem dydaktycznym, które otwiera całkowicie nowe możliwości szkolenia w zakresie bhp i bioz, jest technika symulacji, która poprzez fizyczne doświadczenie zagrożeniem buduje kulturę bezpiecznej pracy. Wielowariantowość zdarzeń podczas szkolenia z wykorzystaniem techniki symulacji, umożliwia sprawdzenie kilku wariantów rozwiązania problemu, a następnie wybór najwłaściwszego. Ugruntowanie na tym etapie właściwych nawyków wzmacnia decyzyjność operatora podczas pracy na maszynie rzeczywistej. Nauka poprzez doświadczenie skutecznie utrwala w pamięci operatora zagrożenia dla jego zdrowia lub życia. Bardzo często można spotkać opinię, że realizując zróżnicowane zadania produkcyjne, realizujemy jednocześnie proces samokształcenia. W przekonaniu OSOM jest to błędna opinia. Nauka „w biegu”, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa nie przynosi dobrych rezultatów, a z całą pewnością utrwala złe nawyki oraz działania rutynowe. Operator czy monter rusztowań, pracujący na placu budowy powinien być w pełni przygotowany do bezpiecznego realizowania postawionych przed nim zadań. Budowanie jego kompetencji zawodowych, w tym kompetencji w zakresie bhp, musi odbywać się w profesjonalnym ośrodku szkolenia, podczas realizacji odpowiednio sprofilowanych programów szkolenia. Praca operatora maszyny budowlanej, a zwłaszcza montażysty rusztowań budowlanych, należy do szczególnie niebezpiecznych. W przypadku rusztowań, dodatkowym, niebezpiecznym uwarunkowaniem jest praca na wysokości. Należy pamiętać, że budowane konstrukcje tymczasowe – rusztowania, stanowią bezpośrednie środowisko pracy kolejnych ekip budowlanych, np. murarzy czy tynkarzy.

Ściana treningowa OSOM IMBiGS
Fot. IMBiGS
Tak więc montażysta rusztowań powinien pamiętać nie tylko o własnym bezpieczeństwie, ale również o bezpieczeństwie kolejnych użytkowników rusztowania.
By sprostać oczekiwaniom branży budowlanej, OSOM IMBiGS wdrożył do programu szkolenia praktycznego operatorów maszyn i montażystów rusztowań nowoczesne stanowiska dydaktyczne, pozwalające na prowadzenie szkolenia praktycznego w ekstremalnie trudnych warunkach.
Do programu szkolenia praktycznego OSOM IMBiGS wdrożył profesjonalne, trzyosiowe symulatory ładowarki i koparki, pozwalające na skonfigurowanie ekstremalnych zadań treningowych, które w warunkach rzeczywistych mogą skutkować wypadkiem. Operator, ćwicząc w tych warunkach, uczy się zapobiegać zagrożeniom. W przyjaznych warunkach budowana jest u operatora wiedza i kompetencje w zakresie zasad bhp, wymagane na placu budowy. Technika symulacji umożliwia trenowanie ekstremalnie trudnych scenariuszy, zagrożonych wypadkiem. Poprzez fizyczne doświadczenie operator uczy się „Kultury bezpiecznej pracy”, zdobywa kompetencje z zakresu bhp i bioz.

Symulator koparki jednonaczyniowej
Fot. IMBiGS
Podobną filozofię szkolenia praktycznego OSOM IMBiGS zastosował w szkoleniu montażystów rusztowań budowlano-montażowych, metalowych. W 2016 r. do szkolenia praktycznego montażystów rusztowań budowlanych wdrożona została nowoczesna ściana treningowo-szkoleniowa. Prowadzenie zajęć praktycznych na ścianie treningowo-szkoleniowej jest doskonałym sposobem kształcenia prawidłowych nawyków i dobrych praktyk wśród przyszłych montażystów rusztowań.
Konfiguracja ściany umożliwia trening wielu wariantów montażu konstrukcji przyściennej, narożnej z pełnym lub częściowym pokryciem fasady budynku. Wg OSOM, trening trudnych i rzadko stosowanych konstrukcji rusztowania jest najskuteczniejszą formą dydaktyczną opartą na identyfikacji i rozwiązywaniu problemów rzeczywistych oraz poznawaniu i utrwalaniu ich na praktycznych przykładach.
Nadrzędnym celem Ośrodka Szkolenia Operatorów Maszyn Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa na placu budowy poprzez szkolenie realizowane z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi dydaktycznych. OSOM IMBiGS chce być partnerem dla branży budowlanej w budowaniu kompetencji w zakresie „Kultury bezpiecznej pracy”.
Stanisław Araszkiewicz, IMBiGS
Kazimierz Rychlik, IMBiGS
Źródło: Forum Budowlane, nr 4 (251) 2017